De Futuristen - Het nut - Nieuw Utrechts Toneel

De Futuristen

Zowel live bij te wonen als via de livestream.

Theatraal onderzoek naar de toekomst

De Futuristen staan in 2022 in het teken van het NUT jaarthema: de toekomst van god. In vier edities schetsen wetenschappers met steeds een wisselende zwik futuristen onze toekomst.

De Futuristen maken dagvers snelkookpantheater: ’s ochtends vroeg komen ze bij elkaar, de hele dag wordt er geschreven en gerepeteerd om ’s avonds een eenmalige theatrale denkexercitie voor hun publiek te brengen. Verser kan niet! Het is een samenwerking van Studium Generale Universiteit Utrecht, Descartes Centre (UU) en het NUT.

Een vreselijk goede oefening is het. Je kan niet te lang twijfelen, moet snel keuzes maken en de consequenties van die keuze direct aanvaarden. Hierdoor treed je uit je comfortzone, maak je werk waar je normaal gesproken misschien niet aan zou beginnen (of in ieder geval zou je het niet uitwerken), leer je je innerlijke criticus (althans voor de korte termijn) aan de kant te zetten en kom je op nieuwe ideeën. Het genereert enorm veel energie, ook natuurlijk door de spanning, omdat je je werk toch aan het eind van de dag aan een publiek moet presenteren. Ik raad iedere schrijver aan nu en dan dit soort bizarre processen aan te gaan, vooral wanneer het niet per se in je aard zit.

- Jibbe Willems, toneelschrijver en Futurist

#4 - 14 november 2022 - Is ons individualistische vrijheidsidee wel houdbaar?

We vinden individuele vrijheid tegenwoordig belangrijker dan het collectief. Met historicus prof. Annelien de Dijn bekijken we hoe houdbaar dit is.

Het neoliberale, individualistische vrijheidsbesef overheerst. We doen en zeggen vooral waar we zin in hebben en consumeren erop los. Is dit beeld van vrijheid wel houdbaar? En hoe kan en moet het anders? Met historicus prof. Annelien de Dijn (UU) over de waarde van gemeenschapszin en democratie.

Regie en interview Mariëlla van Apeldoorn Redactie en interview Erwin Maas Wetenschapper prof. Annelien de Dijn Schrijvers / maker Annemieke Dannenberg, Jibbe Willems en Joep Hendrikx Muzikant / maker Frank van Kasteren Visueel kunstenaar / maker Laura Mentink

Bekijk hier de livestream.

Wat er aan het einde van de eerste editie gebeurt zou onmogelijk zijn in een gerepeteerde voorstelling óf een traditionele talkshow, en die unieke werking maakt uitermate nieuwsgierig naar volgende afleveringen.

- Theaterkrant

Waar de wetenschap problemen zorgvuldig tracht te ontrafelen, kan kunst crises omarmen en door middel van verstrooiing, poëzie en provocatie óó verheldering bieden.

- NRC

#1 - 21 februari 2022 - Is ons geloof in de maakbare mens doorgeslagen?

Wat betekent het om mens te zijn in tijden van Big Data en AI? Filosoof dr. Jesse Mulder over de beperkingen van het materialistische mensbeeld.

Van onsterfelijkheid tot eeuwig geluk: volgens tech-optimisten is het een kwestie van tijd voordat we dit kunnen bereiken. Met gentechnologie, nanobots en big data kunnen we steeds meer aan onszelf sleutelen en verbeteren. Volgens filosoof dr. Jesse Mulder (UU) is er iets fundamenteel mis met dit beeld van de mens als machine. Wat is het alternatief?

Regie en interview Greg Nottrot Redactie en interview Erwin Maas Wetenschapper dr. Jesse Mulder Schrijvers / maker Marcel Osterop, Ayla Satijn, Michiel Lieuwma Muzikant / maker Frank van Kasteren Visueel kunstenaar / maker Laura Mentink

Bekijk hier de livestream.

#2 - 13 april 2022 - Over religie en zingeving in de toekomst

In onzekere tijden is de hang naar zingeving groot. Zijn religie en spiritualiteit bezig aan een opleving? Met religiewetenschapper prof. Birgit Meyer.

Socioloog Max Weber sprak aan het begin van de vorige eeuw over het onttoveren van de wereld. Het geloof in God zou plaatsmaken voor het geloof in de ratio en technologie. Maar honderd jaar later is het verlangen naar religie en spiritualiteit nog steeds groot. Waar komt die behoefte vandaan? Kunnen we de wereld opnieuw betoveren? Met religiewetenschapper prof. Birgit Meyer (UU).

Regie en interview Mariëlla van Apeldoorn Redactie en interview Erwin Maas Wetenschapper prof. Birgit Meyer Schrijvers / makers Edan Azulay, Joep Hendrikx, Fieke Opdam Muzikant / maker René Geelhoed Visueel kunstenaar / maker Laura Mentink

(….) Want welke god wil een toekomst die bestaat uit heilig afval, wat steeds opnieuw en opnieuw gerecycled wordt. Ik ben god en ik neem ontslag. De enige glitters die ik nog wil zien, zijn de glitters op een homo broek. En goud hoort thuis in de kluizen van de armen. Ik ben god en ik neem ontslag. Want of ik er nu ben of niet, is van geen belang. Religie gaat om jullie die mij geschapen hebben.

- Fieke Opdam, Futurist op 13 april 2022

“De avond gaf me een soort ‘touch base’. Ik heb stappen terug moeten nemen om zaken uiteen te zetten die we ondertussen ook al verworven beschouwen.”

- Arbeidseconoom dr. Emilie Rademakers

“Super hoe kunst en wetenschap samenkomen. Niet iedereen heeft een wetenschappelijke aard, en door op deze manier met wetenschappers in gesprek te gaan, wordt het begrijpelijk en invoelbaar. Door de verschillende perspectieven van de makers zie je ook dat iedereen anders nadenkt. Dat maakt het toegankelijker en breder.”

- Malvina (23), student taalwetenschap, en Anna (23), afgestudeerd animatie

#3 - 12 september 2022 - Hoe nemen we verantwoordelijkheid voor de toekomst?

Met fysisch geograaf dr. Kim Cohen kijken we naar de gevolgen van het menselijk gedrag voor de toekomst. Kunnen we daar verantwoordelijkheid voor nemen?

Op de geologische tijdschaal stelt de menselijke beschaving niets voor. Is dat beeld nog houdbaar? De verzuring van de oceaan, ontbossing van de Amazone en klimaatverandering zijn slechts een paar voorbeelden van onze vernietigende impact. Hoe nemen we verantwoordelijkheid voor de gevolgen van ons handelen? Met fysisch geograaf dr. Kim Cohen (UU).

Regie en interview Mariëlla van Apeldoorn Redactie en interview Erwin Maas Wetenschapper dr. Kim Cohen Schrijvers / maker Koen Frijns, Roos Voorhorst, Vanja Rukavina Muzikant / maker Frank van Kasteren Visueel kunstenaar / maker Laura Mentink

Bekijk hier de livestream.

De vorige reeks van De Futuristen terugkijken? Dat kan hier!

“Juist omdat het allemaal losse partjes zijn uit verschillende discussies was het interessant om te kijken of je daar een compleet en consistent verhaal van kunt maken en te ontdekken wat daarin de ontbrekende schakels en zwakke plekken zijn. […] ‘Normaal’ betrek ik er eigenlijk nooit het idee bij dat je de vraag naar arbeid ook kunt reduceren door te ‘consuminderen’. Maar dat kan natuurlijk wel en is een relevant perspectief. In deze discussie, maar ook bijvoorbeeld als het gaat om het vinden van aanknopingspunten tussen onze Future of Work hub en het strategisch speerpunt Sustainability.”

- Arbeidseconoom prof. Joop Schippers

Het begon in juni 2019 in een rode dome op het strand van Terschelling…

Negen avonden op Oerol Festival 2019 onderzocht een team van acteurs, theatermakers, schrijvers en muzikanten mogelijkheden voor de toekomst. Dat deden ze samen met wetenschappers, filosofen en uitvinders. Na die negen avonden leverden De Futuristen een manifest met voorspellingen over de toekomst en maatregelen om onze toekomst in goede banen te leiden en ons voor een Apocalyps te behoeden. In september 2020 maakten De Futuristen hun rentree met een vierdaagse reeks over de toekomst van contact tijdens het allereerste Berlijnpleinfestival.